Wapenveld

Abstract

De Amerikaanse schrijfster Marilynne Robinson werd voor het grote publiek bekend met haar bekroonde romans over twee predikantengezinnen in het fictieve plaatsje Gilead. Minder bekend is haar academische non-fictie. Daarin richt zij als publiek opererende intellectueel haar pijlen op wat zij het moderne denken noemt. Ze maakt zich zorgen over de gevolgen voor onze omgang met elkaar en met onze leefomgeving als we vergeten hoe uitzonderlijk het menselijk bestaan is.

Het moderne denken is bij Robinson een verzamelterm voor de stroming van denkers als Malthus, Darwin, Freud, Nietzsche, Marx en hun pleitbezorgers in de twintigste eeuw. Zij vertegenwoordigen een opvatting van wat het is om een mens te zijn en op deze planeet te verblijven. Volgens Robinson heeft die opvatting niet alleen bedenkelijke gronden maar ook bedenkelijke gevolgen. Over die gronden van het moderne denken meer in mijn laatste publicatie Van waarde zijn. Hier wil ik ingaan op haar zorgen over de gevolgen van het moderne denken voor onze omgang met elkaar en met onze leefomgeving. Deze rode draad door haar cultuurhistorische en cultuurfilosofische werk blijkt met andere woorden een cultuur-ethiek.